Rok 2023 był wyjątkowo aktywny pod względem fuzji i przejęć w sektorze handlowym, a przyszły rok minie pod znakiem modernizacji i tworzenia nowych formatów. Eksperci Colliers, wiodącej firmy doradczej na rynku nieruchomości komercyjnych, przygotowali przegląd najważniejszych wydarzeń w branży w ciągu minionych 12 miesięcy, a także prognozy na rok 2024.

Rok 2022 był wyjątkowy na rynku najmu. Ucieczka do Polski ukraińskich uchodźców przed rosyjską agresją spowodowała, że liczba mieszkań dostępnych do najmu szybko się skurczyła.

W całej Europie w sektorze nieruchomości komercyjnych możemy obserwować w tym roku spadek aktywności inwestorów. Wartość wolumenu inwestycyjnego w pierwszym kwartale 2023 spadła w Polsce o ponad 60 proc. licząc rok do roku, a na niektórych rynkach zachodnioeuropejskich nawet o 90 proc. Polski rynek broni się wyższymi stopami zwrotu niż oferuje Europa Zachodnia i nadal wypada korzystnie na tle rynków europejskich.

Na rynku nieruchomości komercyjnych przybywa nierzetelnych najemców. Z tego względu właściciele biur, powierzchni handlowych, magazynów, hal produkcyjnych i innych obiektów służących do prowadzenia działalności gospodarczej, chcą wiedzieć, czy ich klient nie okaże się dłużnikiem. Od 2020 roku liczba raportów gospodarczych pobranych przez zarządców nieruchomości z Krajowego Rejestru Długów wzrosła aż o 50 proc. Już dziś najwięcej nieuregulowanych opłat czynszowych mają firmy z branży budowlanej, handlowej i gastronomicznej.

Kolejna duża transakcja na rynku nieruchomości w Polsce. Firma Revetas Capital sfinalizowała sprzedaż gruntu z pozwoleniem na budowę projektu mieszkaniowego – Bonarka Meadows w Krakowie. Nabywcą jest Henniger Investment S.A., polska firma działająca w branży inwestycyjnej od ponad 30 lat. Projekt Bonarka Meadows zlokalizowany jest na dwóch działkach przylegających do Budynku G i Budynku H wchodzących w skład kompleksu biurowego Bonarka for Business (B4B).

Jak wynika z danych międzynarodowej firmy doradczej Cushman & Wakefield, wartość transakcji w sektorze nieruchomości komercyjnych w Polsce osiągnęła na koniec 2024 roku ok. 5 mld EUR. Taki rezultat oznacza mocne odbicie rynku w porównaniu z najniższym od 2009 roku wolumenem w 2023 roku wynoszącym niecałe 2 mld EUR, co oznacza wzrost o ok. 140% r/r.

10 listopada 2024 roku weszły w w życie zmiany przepisów istotnych z punktu widzenia właścicieli, użytkowników wieczystych i zarządców nieruchomości komercyjnych. To kolejna zmiana przepisów regulująca dostęp przedsiębiorców telekomunikacyjnych do nieruchomości, w tym do budynku oraz znajdującej się w nim infrastruktury i instalacji telekomunikacyjnej. Nowe przepisy są zawarte w tzw. „Megaustawie” oraz w Prawie Komunikacji Elektronicznej.

Wzrost aktywności inwestorów spowodował ożywienie na polskim rynku nieruchomości komercyjnych. Wartość inwestycji od początku tego roku sięgnęła 2,6 mld euro, co jest wynikiem o 25 proc. wyższym niż odnotowany w całym 2023 roku – wynika z najnowszych danych CBRE.

Od lat rosną wymagania bytowe Polaków, korzystnie zmienia się też standard naszych mieszkań i domów. Kiedyś luksusem był garaż podziemny i winda z kryształowym lustrem, a dziś to panoramiczny widok na morze, osiedlowy park z basenem, ale przede wszystkim nasze dobre samopoczucie i integracja z otoczeniem. Coraz ważniejsze stają się więc unikatowe cechy wyróżniające luksusowe projekty, a zarazem wspierające zrównoważony rozwój, dbanie o zdrowie i wirtualny świat ich nabywców.

Na odbywającym się właśnie w Monachium Expo Real 2024 dominują umiarkowanie optymistyczne nastroje. Uczestnicy jednego z najważniejszych wydarzeń branży nieruchomości na świecie wyrażają nadzieję, że 2025 rok przyniesie wyniki, jakie notowane były na rynku inwestycyjnym w najlepszych latach, zarówno pod względem wartości, jak i ilości zawieranych transakcji.

Rynek nieruchomości handlowych w Polsce urósł w pierwszej połowie 2024 r. o kolejne 215 000 mkw., z których znaczną część stanowiły powierzchnie parków handlowych. Eksperci odnotowują wysoką aktywność w małych i średnich miastach, a także w głównych polskich aglomeracjach. W pierwszym półroczu zrealizowano 13 transakcji, z których wyróżniała się sprzedaż portfela sześciu centrów handlowych przez Cromwell Polish Retail Fund do Star Capital Finance – największa transakcja na polskim rynku handlowym od 2019 r. Eksperci JLL podsumowują pierwsze półrocze na rynku handlowym.

Kolejna transakcja na rynku magazynowym w Polsce. Tym razem w aglomeracji warszawskiej. Greenberg Traurig doradzał Merity Funds, czeskiej spółce siostrzanej Trigea Real Estate Fund specjalizującej się w projektach deweloperskich, przy transakcji nabycia nieruchomości położonej niedaleko drogi S8 pod Warszawą.

Czynsze za najlepsze powierzchnie magazynowe i logistyczne w Europie wzrosły w minionych 4 kw. o 10,4 proc. W najbliższym czasie trend wzrostowy stawek czynszowych utrzyma się pomimo spowolnienia aktywności najemców i wzrostu liczby pustostanów. W pierwszych trzech miesiącach 2022 r. stopa pustostanów w Polsce wzrosła do 6,2 proc.

Polski rynek nieruchomości przemysłowych i logistycznych w pierwszych trzech kwartałach 2024 r. zachował stabilność. W analizowanym okresie oddano do użytku 2,1 mln mkw. nowej powierzchni magazynowej, co pozwoliło na wzrost całkowitych zasobów sektora do niemal 34 mln mkw. (+9% r/r). Obecnie w budowie znajduje się 1,9 mln mkw. (-22% r/r) i jest to drugi najniższy poziom aktywności deweloperskiej od początku 2018 roku. Mimo wyzwań, rynek najmu pozostał stabilny (3,8 mln mkw.), z poziomem pustostanów na koniec września br. wyniósł 8,0% (+0,3 p.p. r/r).

Koreańska firma logistyczna Unico Logistics wynajęła 11 250 mkw. powierzchni w nowo budowanej hali w BIK Park Wrocław. Inwestycja realizowana pod Wrocławiem przez Biuro Inwestycji Kapitałowych dostarczy w realizowanym aktualnie II etapie 22 500 mkw. nowoczesnej powierzchni magazynowej. Oddanie gotowego obiektu do użytkowania planowane jest we wrześniu br. W ofercie są jeszcze wolne moduły magazynowe do wynajmu.

Żabka Polska rozwija swoją sieć logistyczną, budując k. Radzymina pod Warszawą jedno z największych i najbardziej innowacyjnych centrów logistycznych w Europie. Uruchomienie nowego obiektu o powierzchni ok. 60 000 mkw. planowane jest na I kwartał 2023 r.

Poczta Polska oddała do użytku, w pełni zmodernizowane i wyposażone w nowy sorter, centrum logistyczne w Lisim Ogonie pod Bydgoszczą. Koszt inwestycji to ponad 62 mln zł. Jest to już trzeci – po Lublinie i Wrocławiu – obiekt w tym roku, w którym uruchomiono nowoczesną maszynę sortującą.

Do grona najemców MLP Group dołączy Logmaster. Firma logistyczna wynajęła około 6,8 tys. mkw. nowoczesnej powierzchni w ramach największego kompleksu magazynowego w regionie. Przekazanie gotowego obiektu planowane jest w czerwcu 2023 r. W negocjacjach najemcę wspierała firma doradcza Newmark Polska.

Globalna firma logistyczna wynajęła 2,6 tys. mkw. powierzchni w centrum logistycznym MLP Pruszków II. Większość przestrzeni dedykowanej dla Geodis Poland przeznaczone będzie na chłodnie. Przekazanie gotowego obiektu planowane jest na początku przyszłego roku. W transakcji pośredniczyła firma doradcza JLL.